De kielkast met de mastkoker

2-10-2012 ^

Vandaag heb ik een begin gemaakt met de gecombineerde kielkast/mastkoker. De tekeningen hiervan van heb ik op triplex geplakt. Dit wordt weer eens ouderwets potje figuurzagen :o) Het moet erg precies gebeuren, omdat de diverse delen straks een ingewikkeld bouwsel gaan worden. De sleuven en uitsparingen moeten overeenkomen met de 3 mm dikte van het hout. De kielkast omvat het bovenste deel van de kiel, die door een sleuf onder in de bodem naar binnen gestoken wordt en aan dek wordt vastgezet met een roestvrij stalen bout met (vleugel)moer. Daardoor zit hij muurvast en spelingvrij verankerd en dat is ook wel nodig, want op de kiel komen soms behoorlijke zijwaartse krachten te staan. De kiel zorgt er voor, in combinatie met het roer, dat de boot een strakke koers kan varen.

2-10-2012 ^ Tekening van de geassembleerde mast-/kielkoker. Dit is een soort plat kistje, tussen twee spanten in gemonteerd. Het geheel zit tussen de bodem en het dek in gelijmd. De kielkast is van onder open en omsluit de kiel, die er, door de rompopening heen, van onderen in gestoken wordt. De bovenkant wordt afgesloten door het dek. Boven in de kiel komt een stalen bout, die door een gaatje boven het dek uitsteekt en hier vastgezet wordt met een moer.  Zo wordt de kiel muurvast in de romp getrokken. De mastkoker blijft echter van boven open en omsluit de mastvoet. Deze kan hierin een beetje naar voor of naar achter verplaatst worden om, als het nodig is de mast te kunnen trimmen. De mast komt dus net tegen de voorzijde van de kiel te staan.

2-10-2012 ^ En hier is hij dan. Alleen nog uitgezaagd en los in elkaar gestoken. Dit is om alle onderdelen passend te maken en te zien of alles zo'n beetje klopt. Elk onderdeel moet straks nog netter geschuurd en daarna met G4 geïmpregneerd en afgelakt worden. De verticale smalle doos rechts is de kielkast, waarin vóór het varen van onderen door een opening in de bodem, exact op de hartlijn, de kiel gestoken wordt. Het is zeer belangrijk dat alles van tevoren goed gelakt wordt, want de binnenzijde van de kielkast komt in open verbinding met het buitenwater te staan en mag beslist nergens water opnemen! Op de horizontale plaat ga ik straks de roerservo en de zeilwinch monteren. Zodra ik die gekocht heb, kan ik de uitsparingen maken voor beide. Het ziet er nu allemaal nog niet zo mooi uit, maar ja, als je bij de kapper zit, is het in het begin óók geen gezicht  :o))

^

Bovenaan zie je de onderzijde van de (omgekeerde) mastkoker. Deze sluit straks precies aan op de bodem, waarin een rechthoekige opening de kiel doorlaat. Deze aansluiting op de bodem moet zeer goed afgedicht worden met epoxy, zodat er geen water de boot kan binnendringen. De onderkant van de mastkoker (rechtsboven) rust óp de bodem. Er komt nog een hard extra bodemplaatje in, waarop de mast kan rusten. De mast steekt dus dwars door de boot heen tot op de bodem. De  mast wordt verder rechtop gehouden door 2 zijstagen en een voor- en achterstag. Deze stagen worden verankerd, rechts en links van de mast, op de zijboorden en op de spiegel en de boeg. Hiervoor komt aan de onderzijde van het dek plaatselijk een goede versteviging, waarschijnlijk zelfs met balkjes of staalkabeltjes, die dan weer verankerd worden onder aan de kielkast. Zodoende kunnen de stagen dus een flinke kracht uitoefenen, zonder dat het dek van de romp wordt losgetrokken. Want de zijdelingse krachten van een plotselinge windstoot kunnen erg groot zijn! Daarom worden voor de maststagen dan ook vaak geplastificeerde staal"kabels" gebruikt. Zeker is zeker!

8-11-2012 ^   De kielkast is inmiddels al helemaal in elkaar gelijmd en gelakt. Links, aan bakboordzijde, is in de montageplaat een opening uitgezaagd waar de zeilwinch precies in past. Die hangt daar half verzonken in. Rechts was nog niets voorzien op de tekening. Daar heb ik een plankje onder gelijmd, dat schuin naar het midden van de boot afloopt. Daar kan dan straks prima de accu in liggen. Ben ik die ook kwijt. Alles bevindt zich hoog en droog boven de bodem, zodat het allemaal veilig is voor eventueel binnenkomend water (kán wel eens voorkomen). De roerservo was in principe ook gepland op het plankje bij de winch, maar dat wordt allemaal te krap. Die geef ik een eigen montageplaat op de hartlijn van de boot, naar achter, vlak bij het roer.

8-11-2012 ^    De romp is inmiddels voorzien van een epoxy-/glaslaag en nu wordt het tijd om de kielkast in de romp te gaan plaatsen. Daarvoor heb de kielkast eerst heel nauwkeurig op de juiste plaats in de romp gezet, nog niets gelijmd, maar wel de sleuf afgetekend. Toen heb ik ruim binnen deze lijnen aan de uiteinden een gat van 2½ mm geboord, de boor diep in het gat gestoken en vanuit deze gaten met draaiende boor langs de binnenkant van de uit te snijden rechthoek "gezaagd". Daarna heb ik met een brede vijl de randen wat netter strak gevijld, maar alles nog ruim binnen de lijnen.

^   Binnen in de romp staan de lijnen, die de inwendige omtrek aangeven van de kielkast. Die moet ik nou eerst gaan inlijmen. Later, als alles is uitgehard, wordt de sleuf van onderaf precies op maat gevijld en aan de opening van de kielkast aangepast.

^   De kielkast is nu definitief vastgelijmd. Onderaan staat aan de voorzijde van de mastkoker op het hart een kort dun lijntje en dit correspondeert weer exact met de hartlijn van de boot. Daar was die blauwe lijn nou voor nodig, om dit soort dingen uit te kunnen voeren, zonder dat alles schots en scheef en uit het midden komt te zitten!

^   Ook aan de achterkant klopt het.

^    Van opzij gezien. De mastkoker zit op deze foto rechts van de kielkast. Rechts bevindt zich dus de boeg van de boot. Bovenaan (bakboord) zie je de montageplaat met uitgezaagde omtrek van de zeilwinch. Onderaan (stuurboord) is de bak waar de accu in komt te liggen. Mocht het nodig zijn, dan maak ik nog een voorziening om de accu vast te zetten.

^    Wéér een stukje opgeschoten. Nu alles rustig een paar dagen laten uitharden.

14-11-2012 ^    Hierboven een fraai onderaanzicht van de romp, zoals hij nu is: geglast en geschuurd. De kiel is in de opening onder in de romp geschoven en zal straks bovenaan óp het dek vastgezet worden met een bout/moerverbinding.

  Onder aan de kiel komt later nog de loden bulb in de vorm van een torpedo; mooi gestroomlijnd. Deze zorgt ervoor, samen met de lengte van de kiel, dat er een goed contragewicht gevormd wordt, dat voorkomt dat de boot kapseist. Het zelfoprichtend vermogen van de boot is zo optimaal.

     De romp is verder nog erg kaal en leeg van binnen, maar daar gaat nu wat aan gebeuren. Er moet allereerst een voorziening gemaakt worden voor het roer, de roerbuis. Deze moet precies verticaal opgesteld worden op zo'n 6 cm. vanaf de spiegel. Op die plaats is al een klein rond gaatje geboord. Hierdoor komt de roerbuis dóór de rompwand heen, aan de buitenzijde gladgevijld met de romp (dit noemt men het "hennengat"). Deze buis steekt binnen in de romp verticaal omhoog en wordt goed stabiel verankerd. In deze roerbuis draait de "roerkoning" (de pen, die in het roer vast zit), goed ingevet en soepel rond. Op het boveneind van de roerkoning wordt de roerhevel bevestigd; een voorziening, die gekoppeld is, via stangen of kabels, met de roerservo. Dat is voorlopig even alles. Later worden er nog wel meer onderdelen ingebouwd, o.a. een katrollenstelsel, waarover de kabel met een gesloten lus loopt van en naar de zeilwinch. Op een uitgekiend punt op deze kabel worden vervolgens de beide schoten van de zeilen bevestigd.

^ Twee racende IOM's

^ Wedstrijdboten hebben allemaal een registratie-nummer en je kunt zien uit welk land ze komen. Zo komen de twee bovenste boten uit Nederland, maar de boot hierboven uit de Verenigde Staten.

^ Boven in het grootzeil is de IOM herkenbaar aan het klasseteken.

^ Dit geeft je een idee over de proporties van een IOM

^ Totaalplaatje van een IOM. Goed te zien is hier de diep stekende kiel met daaronder de loden bulb.

Deze weegt hooguit 2½ kg.

^  De bulb is optimaal gestroomlijnd om zo weinig mogelijk weerstand in het water te hebben. Doordat de kielvin zo diep steekt met daaronder deze loden bulb als contragewicht, is de boot in staat om harde wind te weerstaan, zonder dat hij kapseist.

Hoewel hij bij krachtige wind wel eens 'op één oor' kan gaan liggen, richt hij zichzelf altijd weer op. Het is namelijk zo dat, wanneer de winddruk hoog wordt en de boot platter gaat liggen, de wind daardoor weer meer over het zeil heen blaast, richting top. Daardoor vermindert de druk op de zeilen weer en zo krijg je een zeker evenwicht tussen winddruk en helling van de boot. Valt de wind op een gegeven moment weg, dan zorgt dit contragewicht er voor, dat hij zich vanzelf weer opricht.

^ Dit zijn natuurlijk profes-sioneel gebouwde boten. Die zien er zéér gelikt uit, geheel in kunststof (ABS).

Dit Skandinavisch ontwerp, de Azetone Mk II, is in Nederland gebouwd in licentie.

Prijs met één stel zeilen:

€ 2075,00.

De NED 141

^ De NED 141 in volle aktie tijdens het ronden van een boei. Het kan er fel aan toe gaan in een wedstrijd!  Filmpje!

^ De SmartWinch 280D.

Een hele mooie (en dure!) zeilwinch van RMG. Links zit de dubbele trommel, waar de schoten op- en afdraaien om de zeilen in te halen of te vieren. Rechtsonder zit de electromotor en dat rode ding daarboven is een potmeter, die het aantal omwentelingen regelt van de trommel.

^ Hierboven een voorbeeld van een negatieve spiegel.